LİKİDİTE ÖNEMİ VE HESAPLANMASI
Likitide, bir varlığın veya bir piyasanın nakit veya nakde çevrilebilir durumdaki varlık miktarını ifade eder. Likidite, finansal piyasalarda ve işletmelerde önemlidir çünkü:
1. Anında Erişilebilirlik: Likidite, acil durumlar veya beklenmedik harcamalar için gereken nakit miktarını sağlar. Bu, işletmelerin operasyonlarını sürdürmesini ve finansal hedeflerini gerçekleştirmesini sağlar.
2. Risk Yönetimi: Likidite, beklenmedik durumlar veya piyasa dalgalanmaları gibi risklere karşı koruma sağlar. Bir varlık ne kadar likitse, o kadar çabuk ve düşük maliyetle satılabilir, böylece zarar riski azalır.
3. Kredi İmkanları: Likidite, kredi almak veya finansal kaynaklara erişmek için bir gösterge olarak kullanılabilir. Finansal kuruluşlar, likidite durumunu göz önünde bulundurarak kredi verme kararlarını yaparlar.
4. Fiyat İstikrarı: Piyasalardaki likidite, varlık fiyatlarının daha istikrarlı olmasına yardımcı olur. Likidite eksikliği, ani fiyat dalgalanmalarına ve piyasa belirsizliğine yol açabilir.
5. Yatırımcı Tercihi: Yatırımcılar genellikle likit varlıklara yatırım yapmayı tercih ederler çünkü bunlar nakde kolayca dönüştürülebilir ve likidite, yatırımcıların portföylerini yönetme ve çeşitlendirme esnekliğini artırır.
Bu nedenlerden dolayı, likidite finansal piyasaların ve işletmelerin sağlıklı işleyişi için kritik bir öneme sahiptir.
Likitideyi ölçmenin çeşitli yolları vardır ve bu, genellikle kullanılan varlık ve piyasa türüne göre değişebilir. İşte yaygın olarak kullanılan bazı likidite ölçütleri:
1. Nakit Oranı: Nakit oranı, bir işletmenin likidite seviyesini ölçmek için kullanılan basit bir orandır. Nakit oranı, işletmenin nakit ve nakde çevrilebilir varlıklarının, kısa vadeli borçlarının ne kadarını karşılayabileceğini gösterir. Nakit Oranı = (Nakit ve Nakde Çevrilebilir Varlıklar) / (Kısa Vadeli Borçlar).
2. Hızlı Oran (Acil Durum Oranı): Hızlı oran, işletmenin hızlı bir şekilde nakde çevrilebilecek varlıklarını kısa vadeli borçlarına oranlar. Hızlı Oran = (Nakit ve Nakde Çevrilebilir Varlıklar + Kısa Vadeli Yatırımlar) / (Kısa Vadeli Borçlar).
3. Cari Oran: Cari oran, işletmenin kısa vadeli varlıklarının kısa vadeli borçlarına oranını gösterir. Cari Oran = (Cari Varlıklar) / (Kısa Vadeli Borçlar).
4. Varlık Devir Hızı: Varlık devir hızı, bir işletmenin varlıklarını ne kadar hızlı nakde çevirebildiğini gösterir. Varlık Devir Hızı = Satışlar / Cari Varlıklar.
5. Ticaret Hacmi: Ticaret hacmi, bir finansal varlığın veya piyasanın ne kadar sıklıkla el değiştirdiğini ölçer. Yüksek ticaret hacmi genellikle likiditenin bir göstergesidir.
Bu ölçütler, likiditenin farklı yönlerini ve işletmelerin veya varlıkların likidite durumunu anlamak için kullanılabilir. Ancak, her ölçütün kendi avantajları ve dezavantajları vardır ve likiditeyi tam olarak anlamak için genellikle birden fazla ölçüt birlikte kullanılır.