Avrupa tipi opsiyon, finansal piyasalarda kullanılan bir tür opsiyon sözleşmesidir. Bu opsiyon türü, belirli bir tarihte (vade tarihinde) kullanılabilir. Diğer bir deyişle, Avrupa tipi opsiyonun sahibine, yalnızca vade tarihinde, önceden belirlenmiş bir fiyattan (kullanım fiyatı) dayanak varlığı alıp satma hakkı verir. Avrupa tipi opsiyonlar, vadeden önce kullanılamazlar.
Özellikleri:
- Tek Kullanım Tarihi: Opsiyon sahibi, opsiyonu yalnızca vade tarihinde kullanabilir. Vadeden önce opsiyonu kullanma hakkı yoktur.
- Kullanım Fiyatı: Opsiyon sözleşmesinde belirtilen, dayanak varlığın alınıp satılacağı fiyattır.
- Dayanak Varlık: Opsiyonun bağlı olduğu finansal enstrüman (hisse senedi, döviz, emtia vb.).
- Prim: Opsiyon satın alındığında ödenen fiyattır. Bu, opsiyonun maliyetini temsil eder.
Avrupa Tipi Opsiyon ile Amerikan Tipi Opsiyon Arasındaki Fark:
- Avrupa Tipi Opsiyon: Yalnızca vade tarihinde kullanılabilir.
- Amerikan Tipi Opsiyon: Vade tarihine kadar herhangi bir zamanda kullanılabilir.
Örnek:
Bir yatırımcı, ABC şirketinin hisse senedine dayalı bir Avrupa tipi alım opsiyonu (call option) satın alır. Opsiyonun vade tarihi 30 Eylül, kullanım fiyatı ise 100 TL'dir. Bu durumda, yatırımcı, 30 Eylül tarihinde ABC hisselerini 100 TL'den satın alma hakkına sahiptir. Ancak bu hakkını 30 Eylül'den önce kullanamaz.
Avrupa tipi opsiyonlar genellikle belirli stratejilerde ve risk yönetiminde kullanılır. Yatırımcılar, vadeye kadar beklemeyi planladıklarında veya belirli bir tarihte karar vermek istediklerinde bu opsiyon türünü tercih edebilirler.