AKREDİTİF NEDİR?
Basitçe bir ödeme yöntemidir. İlk defa ticaret yapılacak durumlarda bankalar aracılığıyla kişilerin sorumlulukları resmileşir. Lehtar olarak bankanın düzenlemiş olduğu belge, akreditif olarak kabul edilir. Akreditif, genellikle uluslararası ticarette kullanılan ve bir bankanın, belirli şartların yerine getirilmesi durumunda, satıcıya ödeme yapmayı taahhüt ettiği bir finansal araçtır. Bu, alıcı ve satıcı arasındaki ticaret işlemlerinde güvenliği ve güveni artırır, çünkü ödeme, bankanın garantisi altındadır.
Akreditif Özellikleri Nelerdir?
Tarafların sorumluluklarını resmileştirirken kredi belgesi kullanılır. Bu belge ile yüksek meblaların ödemesi gerçekleştirilebilir, uzun vadeli işlemlerde de tercih edilebilir.
Dış ticarette bazı riskler vardır.İthalatçı ve ihracatçı riskleri minimuma indirmek için bu yöntemi tercih eder. Akreditifi ihracat esnasında bankalar düzenler. Anlaşma için hazırlanan metinde ithalatçının ihracatçıya vermesi gereken belgelerin zamanı ve karşılığında ödenecek mebla yer alır. Belgeye göre ihracatçı, yüklemeyi yaptıktan sonra ödemeyi alacağını bilir. İthalatçı da istediği zaman diliminde malları teslim alacağına emin olur. İhracatçı ya da nakliyeci gerekli belgeleri ibraz etmek zorundadır. Bu belgeler, finansal özellik taşıyabilir veya kambiyo senedi vasfında olabilir. Ek olarak ticari belgeler için çek listesi gereklidir. Nakliye belgeleri, işlemin gerçekleşmesinde önemli rol oynar. Taşıma belgeleri olarak bilinen konşimentonun da ibraz edilmesi gerekir.
Akreditifin temel özellikleri ve işleyişi şöyledir:
1. Taraflar:
- İthalatçı (Alıcı): Mal veya hizmeti satın alacak olan taraf.
- İhracatçı (Satıcı): Mal veya hizmeti satacak olan taraf.
- İthalatçının Bankası (Amir Banka)*: İthalatçının akreditifi açtırdığı banka.
- İhracatçının Bankası (Muhabir Banka)*: İhracatçının işlemi gerçekleştirdiği ve genellikle ödeme alacağı banka.
2. Süreç:
- Akreditif Açılışı: İthalatçı, bankasına başvurarak ihracatçı lehine bir akreditif açtırır. Bu akreditif, belirli şartların yerine getirilmesi durumunda ödeme yapmayı taahhüt eder.
- Akreditifin Bildirimi: İthalatçının bankası, akreditifi ihracatçının bankasına bildirir. İhracatçının bankası, ihracatçıyı bilgilendirir.
- Gönderim ve Belgeler: İhracatçı, mal veya hizmeti gönderdikten sonra, gerekli belgeleri (örneğin, taşıma belgeleri, fatura, sigorta poliçesi) bankasına sunar.
- Belge İncelemesi: İhracatçının bankası, sunulan belgeleri inceler ve belgelerin akreditif şartlarına uygun olduğunu doğrular.
- Ödeme: Belgeler uygun bulunduğunda, ihracatçının bankası ödemeyi gerçekleştirir. İthalatçının bankası, ithalatçıdan ödemeyi tahsil eder ve ihracatçının bankasına ödeme yapar.
3. Türler:
- Vazgeçilmez (İrrevocable) Akreditif: Tarafların rızası olmadan iptal edilemez veya değiştirilemez.
- Geri Alınabilir (Revocable) Akreditif: İthalatçı tarafından herhangi bir zamanda iptal edilebilir veya değiştirilebilir.
- Dönülebilir (Revolving) Akreditif: Belirli şartlar altında tekrarlayan işlemler için kullanılır.
- Teyitli (Confirmed) Akreditif: Muhabir bankanın da ödeme garantisi verdiği akreditif türü.
Akreditif, alıcı ve satıcı arasındaki güven sorunlarını azaltır ve her iki tarafın da işlemlerini güvence altına alır. Bu nedenle, özellikle yüksek tutarlı ve uluslararası ticaret işlemlerinde yaygın olarak kullanılır.
