AÇIĞA SATIŞ NE DEMEKTİR?
Düşmekte olan bir hisseden kâr etme yöntemi olarak bir basit tanım ile başlayalım. Normal durumlarda hisse alınır ve daha yukarılardan satılarak kâr elde edilir. Tam tersi olan bu durumda neler yapılır. Açığa satış yada profesyonellerin ağzından SHORT pozisyon nedir bunu anlatalım.
Açığa satış yapmak, elinde olmayan hisse senedini, birisine satmak demektir. Ancak aslen elinizde olmayan bu hisse, çalışmakta olduğunuz aracı kurumdan borç aldığınız hisselerdir. Olmayan bir şeyin satışı değildir. Hissenin düşeceğini öngören yatırımcı, aracı kurumundan borç aldığı hisseleri o anki fiyattan satar. Ancak gerekli süre içinde bunu geri yerine koymalıdır. Aracı kurumun talep ettiği, vade sonunda bu hisseyi o anki değerinden satın alıp geri yerine koymalıdır. Eğer geri yerine koyarken hisse gerçekten düşüş yaşamış ise kâr etmiş olunur. Ancak hisse yükselmiş ise zarar etmiş olursunuz.
AÇIĞA SATIŞ NASIL YAPILIR?
Bir yatırımcı X hissesinin düşeceğini öngörüyor. Hissenin o anki değeri üzerinden satış yapıyor. VIOP piyasasında kontrat adı verilen 100 lottan oluşan sözleşmeyi satıyor. Vadesi geldiğinde ya da hedefine ulaştığında bu hisseleri geri yerine koymak için geri alım yapıyor. Bunu rakamlarla örnekleyelim.
KÂR EDİLEN DURUM ÖRNEĞİ
Açığa Satış yapılan anlık fiyat: 80TL
Açığa Satış yapılan kontrat sayısı: 1 (100 lot)
Açığa Satış yapılan kontrat fiyatı: 8000TL
Yatırımcının hedefi hissenin 75TL’ye düşmesi yönünde. Hedefine ulaştığında, yerine koymak için alım yaptığı son durum.
Alım yapılan anlık fiyat: 75TL
Alım yapılan kontrat sayısı: 1 (100 lot)
Alım yapılan kontrat fiyatı: 7500TL
Bu durumda yatırımcı 500TL kâr ile short pozisyonunu kapatmış oluyor.
ZARAR EDİLEN DURUM ÖRNEĞİ
Açığa Satış yapılan anlık fiyat: 80TL
Açığa Satış yapılan kontrat sayısı: 1 (100 lot)
Açığa Satış yapılan kontrat fiyatı: 8000TL
Yatırımcının hedefi hissenin 75TL’ye düşmesi yönünde. Hedefine ulaşamadığında, yerine koymak için alım yaptığı son durum.
Alım yapılan anlık fiyat: 85TL
Alım yapılan kontrat sayısı: 1 (100 lot)
Alım yapılan kontrat fiyatı: 8500TL
Bu durumda yatırımcı 500TL zarar ile short pozisyonunu kapatmış oluyor.
AÇIĞA SATIŞIN RİSKLERİ NELERDİR?
Açığa satılan hisse, hedeflendiği şekilde değer kaybederken, geri yerine koymak amacıyla hisse almanız gerekiyor. Hisse değeri önemli ölçüde düştü ve satıcı bulamadığınız zaman likidite sorunu yaşayacaksınız. Diğer durumda hisse hedeflediğinizin tersi bir durumda yükseliyor ve aracı kurumunuz size teminat tamamlama çağrısında bulundu. Bu durumda kesinlikle elinizde nakit bulundurmalısınız. Teminatınızı yerine koymazsanız, aracı kurum o anki fiyattan pozisyonunuzu kapatacaktır. Spot piyasalarda ne kadar zarar etsenizde hisse elinizde durduğu sürece, o hissenin tekrar değerleneceği algısı ile hareket edebilirsiniz. Ancak açığa satışta böyle bir durum yoktur. Ve paranız sıfırlanabilir. Vade sonunda pozisyonu kapatmak yani alım yapmak zorundasınız.
